Niyə dil?

Türklərin bir qəşəng sözü var: “Bir lisan, bir insan!”

Bu sözün dərinliyini düşünəndə fərqli dilləri bilməyin necə dəyərli bir şey olduğu ortaya çıxır. Dil ilə bağlı maraqlı yanaşmalar var. Yəqin ki, hər kəsə maraqlıdır ki, bütün insanoğlu Adəm peyğəmbərin nəslindən gəldiyi halda niyə belə fərqli irqlər və ən əsası fərqli dillərdə danışan insanlar mövcuddur...

Bu mövzuda müxtəlif fərziyələr mövcud olsa da, onları hələlik saxlayaq. Gələk ona ki, dil bir millətin xəmirini yoğuran ən vacib faktoların da ən vaciblərindəndir. Hər bir millət öz həyat tərzini, mənliyini və mentalitetini öz dilində daha yaxşı anlayır, qavrayır və açıqlayır.

Dilin tərkibində mövcud olan/olmayan sözlər belə o millətin necəliyi ilə bağlı ipucları verir.

Deməli belə...
Buraya qədər hər millətin mənliyinin ifadəsi olan və ona məxsus olan dildən bəhsetdik. Daha doğrusu dilin kimlik bildirən və ayırıcı xüsusiyətindən. Amma bir də dilin ünsiyət vasitəçiliyə də var axı.

Yəni millətləri bir-birindən ayırıb müəyyən coğrafiyada yerləşən kütlənin ortaq nöqtəsi olduğu kimi, məsələyə qlobal yaxınlaşdıqda da fərqli millətdən olan insanlar bir-biri ilə dil vasitəsilə ünsiyətə keçir.

Burası da aydındı.

İndi yuxarıda yazılan bilgilərə biznes və marketinq cəhətdən yanaşaq.

İnsanlar dil vasitəsilə ünsiyət qurur. Milliyətindən və ana dilindən asılı olmayaraq bunu yerinə yetirmək üçün məhz danışıq lazımdır, mimika və jestlər yetməz. Amma insanların özünü ən yaxşı ifadə etdiyi dil ana dilidir. Ya da... Ana dili qədər səlis istifadə etdiyi başqa bir dil.

Buradan son vaxtlarda Azərbaycanda və hətta hər yerdə işəgötürmə zamanı ingilis dilinin niyə belə əhəmiyətli sayılmağına doğru gələ bilərik. Əminəm ki, tələblər arasına əcnəbi dil əlavə edənlər “bir mühasibin ingilis dili nəyinə lazım axı” sualını özlərinə vermir də. Amma top menecment deyilən səviyədəki insanlara bu lazımdır. Ona görə yox ki, dəb belədir. Ona görə ki, artıq biznes dünyasının dili bu olub. Biznes isə çox qloballaşıb. Elə bunu demişkən əlavə edim ki, 2 il ərzində ingilis dilini 2 yazışmada istifadə edəcək olan işçidə “fluent english” axtarmaq və hələ buna görə 200 manat artıq maaş vermək ağılsızlıqdır... ki, bazarda bu səhvi buraxanlar xeylidir.

Yaxınlarda Davosda Tayyib Ərdoğanın çıxışını hamı gördü. İngilis yox, məhz türk dilində danışırdı. Məhz də bu səbəbdən. Fikirlərini daha səlis və rahat ifadə etmək... Onun ingilis dili bilgisi həmin nitqi ingiliscə səsləndirməyə də imkan verir amma...

Bax bu yerdə tərcüməçilərin rolu ön plana çıxır. Ən ali rütbəli menecer səlis bildiyi dildə fikirlərini ifadə edir və bilir ki, o qarşı tərəfə lazımi şəkildə çatacaq. Bu da biznes.

Çin dilinin aktuallığının artması mütləq yada salınmalıdı. Çinin hər küçəsində emalatxana var. Və orada bir sahib və 30 fəhlə var. Onların işi modeli görüb ən qısa vaxtda minlərlə kopyasını istehsal etməkdir. O sahib əksərən ancaq çin dilini bilir. Orada bir də komisyonerlər var. İngilis dili bilirlər və əcnəbilərin o emalatxanalarla anlaşmasını təmin edirlər. Dolayısıyla əcnəbi sifarişçi çin dilini bilsə emalatxanayla birbaşa əlaqə saxlayıb xərtcləri minimuma endirə bilər.

Son zamanlarda ən dəbdə olan dillər arasında çin dilindən savayı ərəb, rus və ispan var. Çünkü bu dilləri danışan insanlarda çoxlu pul və perspektiv var.

Dünya belə dünyadı... Pul və güc kimdədisə onu dilində danışır...